بیماری سل4
سل
میکوباکتریوم توبرکلوزیس در زیر میکروسکوپ الکترونیک
سِلّ یا سل یا خورِشی یک بیماری واگیردار است. باسیل این بیماری میکوباکتریوم توبرکلوزیس یا باسیل کخ نام دارد زیرا که در سال 1882 (میلادی) پرفسور رابرت کخ دانشمند آلمانی آن را کشف کرد. نوعی از این بیماری که به سل گاوی موسوم است، میان انسان و چهارپایان مشترک است. در زبان پهلوی به این بیماری xwari?nih می‌گفتند که برابر با بیماری‌ای بود که سبب تحلیل رفتن آدمی می‌شود.
این بیماری در کشورهای جهان سوم از معضلات بهداشتی است و در مناطقی از ایران نیز شیوع آن کم نیست.مرض سل یا توبرکلوز (به اختصار تی بی) یکی از بیماریهای مهلک در جهان است که عامل آن مایکوباکتریوم‌ها یا به طور دقیقتر میکوباکتریوم‌های سلی است. در بیماری سل معمولاً ششها مورد حمله قرار می‌گیرند، این نوع سل را تی‌بی ریوی نیز گویند ولی از سایر اعضای درگیر در سل می‌توان سیستم عصبی مرکزی، غدد لنفاوی و گردش خون، دستگاه تناسلی و ادراری، دستگاه گوارش و معده، استخوان‌ها، مفاصل و پوست را نام برد. سایر میکوباکتریوم‌ها مانند بووی، افریکنم، میکرتی و کانتی نیز باعث بیماری می‌شوند ولی نادر هستند. از انواع نشانه‌های سل می‌توان به سرفه مزمن همراه با خلط سینه آغشته به خون، تب، تعریق شبانگاهی و کاهش وزن اشاره کرد. سل را می‌توان با رادیوگرافی قفسه سینه، تست پوست و خون و بررسی میکروسکوبی و کشت میکروبی خلط و مایعات بدن در آزمایشگاه تشخیص داد. درمان سل مشکل است و به دوره‌های طولانی و استفاده از آنتی بیوتیک‌های متفاوت نیاز دارد همچنین باید رفتار و تماس افراد کنترل شود. گونه‌های مقاوم به آنتی بیوتیک مایکوباکتریوم در سال‌های اخیر درمان سل را با مشکل روبه رو کرده‌است.
شیوع بیماری سل در سال 2006.در هر 1000 نفر.قرمزبیشتر از 300، نارنجی=200، زرد=200-100، سبز=100-50، آبی کمتر از 50 و خاکستری بدون اطلاعات
محتویات |
پیشگیری
پیشگیری از آلوده شدن به سل و کنترل تماسهای افراد و همچنین واکسیناسیون توسط واکسن بی‌سی‌جی بهترین شیوه مبارزه با سل است .باکتری‌های سل می‌تواند توسط عطسه، سرفه و یا تب کردن افراد آلوده به سل در محیط پخش شود. در حال حاضر حدود یک سوم جمعیت جهان به باکتری‌های سل نوع ضعیف آلوده‌اند و سرعت آلوده شدن افراد درحال حاضر یک نفر در هر ثانیه است هر چند بسیاری از این عفونت‌ها به صورت نهانی هستند. حدود یک دهم این عفونت‌ها نهایتا به سل فعال تبدیل می‌شوند و اگر بدون معالجه رها شوند بیش از نیمی از آن‌ها به مرگ منجر می‌شود. در سال 2004 حدود 14?6 ملیون نفر در جهان از بیماری نوع شدید سل رنج می‌برند و حدود 8?9 میلیون نفر در جهان مستعد نوع شدید سل هستند و حدود 1?6 میلیون نفر نیز بر اثر سل مرده‌اند. بیشتر این آمار مربوط به کشورهای جهان سوم است اما این آمار حتی در کشورهای پیشرفته نیز رشد داشته دلیل این امر می‌تواند گسترش بیماری ایدز باشد. حدود 80? افراد سلی در آسیا و آفریقا هستند و در آمریکا حدود 5? تا 10? به آزمایش سل جواب مثبت داده‌اند. در آمریکا 25?000 نفر مستعد سل وجود دارد و حدود40? سل در آمریکا به دلیل مهاجرت افراد آسیایی و آفریقایی رخ می‌دهد.
کلمات کلیدی :
